Dla właścicieli gruntów, na których zlokalizowane są panele fotowoltaiczne – głównie rolników indywidualnych – może powstać ryzyko przyszłego i nieuzasadnionego ponoszenia kosztów związanych z likwidacją i utylizacją tych instalacji.  Jeżeli właściciele paneli fotowoltaicznych ich nie zutylizują, odpowiedzialność za panele ponosić będą właściciele nieruchomości, na których zostały one zainstalowane, a w ostateczności samorząd będzie zmuszony w drodze egzekucji administracyjnej z nieruchomości przejąć powyższe grunty wraz z urządzeniami i instalacjami fotowoltaicznymi.

Posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości jest władający powierzchnią ziemi (domniemanie prawne z art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o odpadach). Niemniej jednak istnieje skuteczne rozwiązanie, aby to zagrożenie wyeliminować – zabezpieczyć kwestię obowiązku usuwania odpadów w umowie dzierżawy.

Co zawrzeć w umowie dzierżawy, by uniknąć problemów, gdy panele fotowoltaiczne staną się odpadem?

• Postanowienia dotyczące zagospodarowania instalacji, a właściwie odpadów z instalacji, powstałych po zakończeniu jej eksploatacji.
• Postępowanie na wypadek zaniechania prowadzenia eksploatacji przez inwestora w trakcie obowiązywania umowy czy też jej przedwczesnego rozwiązania.
• Ustanowienie kaucji pod zabezpieczenie ewentualnych kosztów związanych z demontażem instalacji i zagospodarowaniem odpadów w związku z tym powstających.
• Ustanowienie hipoteki lub zastawu.

Co, jeśli odpadów z instalacji fotowoltaicznej nie chce usunąć ani inwestor, ani władający gruntem?

Zgodnie z art. 26 ust. 2 ustawy o odpadach: „W przypadku nieusunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania, wójt, burmistrz lub prezydent miasta, w drodze decyzji wydawanej z urzędu, nakazuje posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania, z wyjątkiem gdy obowiązek usunięcia odpadów jest skutkiem wydania decyzji o cofnięciu decyzji związanej z gospodarką odpadami”.

Zastosowanie takiego rozwiązania nie oznacza jednak końca problemów z odpadami wraz z usunięciem ich z nieruchomości – gmina może wystąpić do posiadacza odpadów z roszczeniem o zwrot poniesionych kosztów. Dlatego warto zabezpieczyć tę kwestię zawierając umowę dzierżawy.

Więcej informacji w artykule adwokat Katarzyny Wolny-Tomczyk opublikowanym na portalu sozosfera.pl https://sozosfera.pl/prawo/gdy-panele-fotowoltaiczne-stana-sie-odpadem/